Rijke gemeente met hoge belastingen en veel schulden

Uit de diverse jaarrekeningen 2021 (politie, brandweer, rusthuis en thuiszorgdiensten, vrije tijd, gemeente en OCMW) blijkt dat het lokaal bestuur Merelbeke “een rijke gemeente is met hoge belastingen en veel schulden”.  Je zou denken dat een welvarende gemeente een gemeente is met eerder lage belastingen voor zijn inwoners en weinig schulden.  In Merelbeke is dit andersom.

Individueel financieel profiel

Merelbeke is een welvarende gemeente en wordt gerangschikt onder “gemeenten in de stadsrand met hogere inkomens en toenemend aantal jongeren”. Als relatief groene gemeente met zeer goede verbindingen met belangrijke autosnelwegen (E40, E17 en R4) is de gemeente Merelbeke zeer aantrekkelijk voor jonge gezinnen en tweeverdieners. Het gemiddeld inkomen bedroeg in 2019 per aangifte 41.622 EUR, terwijl dit over de ganse provincie Oost-Vlaanderen slechts 36.155 EUR en in het ganse Vlaamse Gewest slechts 36.031 EUR is. Gemiddeld verdient de Merelbekenaar per jaar 5.000 EUR of 15% meer dan de inwoners van Oost-Vlaanderen en het Vlaamse Gewest. Dit heeft natuurlijk zijn repercussies op de aanvullende gemeentebelasting op de personenbelasting die jaar na jaar toenemen. De covid-pandemie heeft amper invloed gehad op de belastingontvangsten van Merelbeke.

Het is dan ook een beetje tegenstrijdig dat het schepencollege voor de personenbelasting een belastingvoet van 8% blijft aanhouden. In het meerjarenplan 2020-2025 staat weliswaar dat men vanaf 2023 de belastingvoet zal verlagen van 8% naar 7,7%, maar de Merelbekenaar zal dit maar in zijn portemonnee voelen in 2024 of 2025.

De keerzijde van de medaille is dat Merelbeke in 2020 slechts 10 sociale woningen per 1.000 inwoners telt, terwijl dit voor de provincie Oost-Vlaanderen 20 sociale woningen per 1.000 inwoners en voor het Vlaamse Gewest 21 sociale woningen per 1.000 inwoners betreft.  Dit is nauwelijks de helft van het Vlaamse gemiddelde.

De totale schuld van gemeente en OCMW is van 2016 tot 2020 gestegen van 1.896 EUR/inwoner naar 2.348 EUR/inwoner of een stijging met 452 EUR/inwoner of 19,25%. In gans de provincie Oost-Vlaanderen bedroeg deze schuldenlast in 2020 slechts 1.175 EUR/inwoner en in het Vlaamse Gewest slechts 1.166 EUR/inwoner of minder dan de helft van de schuld/inwoner in Merelbeke.

Fusiefiche Melle-Merelbeke-Oosterzele-Destelbergen (Vlaamse overheid)

Uit het document “Fusiefiche: Melle-Merelbeke-Oosterzele-Destelbergen” opgemaakt door de Vlaamse overheid op basis van de jaarrekening 2020 halen we volgende cijfers:

De schuld per inwoner van deze 4 gemeenten bedraagt:

Melle:                          333 EUR/inwoner
Merelbeke:               2.348 EUR/inwoner
Oosterzele:               1.456 EUR/inwoner
Destelbergen:          1.080 EUR/inwoner.

De schuldgraad (financiële schulden/eigen ontvangsten) van deze 4 gemeenten bedraagt:

Melle:                         24,30%
Merelbeke:               142,45%
Oosterzele:               112,69%
Destelbergen:            76,00%.

Het Vlaams gemiddelde van de schuldgraad bedraagt 64,01%.

Op een gemeenteraadscommissie beweerde de financiële directeur dat de schuldgraad op 31.12.2021 voor gemeente en OCMW samen 96,7% zou bedragen.  We denken toch dat hierbij appelen met peren vergeleken worden.

In elk geval zou een fusie van de gemeente Merelbeke met de gemeente Melle een overname van de gemeenteschuld door het Vlaamse Gewest van 36.561 inwoners x 500 EUR/inwoner = 18.280.500 EUR opleveren of meer dan 30% van onze huidige gemeentelijke schuldenlast.

Jaarrekeningen 2021

De oprichting van het autonoom gemeentebedrijf (AGB) kan tot op heden een succes genoemd worden, alleen reeds omwille van de recuperatie van 21% BTW op de grote investeringen in de sector vrije tijd (tweede sporthal, cultuurhuis, sportpark Molenkouter).

In de jaarrekening 2021 van de gemeente lezen we dat vele projecten om allerlei redenen vertraging hebben opgelopen.  Voor het “kernversterkend project Flora” is dit toch een eufemisme. Er staat letterlijk in de jaarrekening 2021: “De uitvoering en participatief traject is voorzien voor de volgende legislatuur” en de huidige legislatuur is nog maar halfweg! Voor de uitvoeringsstatus zou hier beter staan “Afgevoerd”.