Onderschatting personeels-en werkingskosten, te lage ramingen grote infrastuctuurwerken en bijkomende pensioenlasten

N-VA-raadslid Guido Mortier maakte een financiële doorlichting van de aanpassing van het meerjarenplan 2020-2025. Op de gemeenteraad van 15/12/2020 formuleerde hij volgende analyse:

Vaststellingen

Uit de documenten blijkt dat het jaarlijks beschikbaar budgettair resultaat en de autofinancieringsmarge jaarlijks positief en op het einde van de legislatuur zelfs zeer positief zijn.

De investeringen worden gefinancierd door nieuwe leningen (18 miljoen euro over 6 jaar), subsidies en eigen middelen.

De schuldgraad stijgt in 2021 lichtjes van 113% naar 116%, maar zou in 2024 de symbolische kaap van 100% halen.

Gemeente en OCMW

Bij de vaststelling van het oorspronkelijk meerjarenplan 2020-2025 wees ik reeds op de volgens mij onderschatte personeels- en werkingskosten door het in gebruik nemen van de nieuwe infrastructuur (2de sporthal, kinderopvang, het cultuurhuis, het sport- en recreatiepark Molenkouter). Ik stel nu vast dat de personeelsbezetting in de gemeente en het OCMW (inclusief het personeel ter beschikking gesteld aan de Zorgband Leie & Schelde) daalt van 235 in 2020 naar 207 in 2021 (-28). Ik denk dat in het kader van de toezeggingen aan de zorgsector door de coronacrisis (meer handen aan het bed) dit een beetje optimistisch is. Er werd in de zorgsector een personeelstoename van 20% toegezegd. Er werd mij op de gemeenteraadscommissie geantwoord dat de personeelsnorm in het Berkenhof en in de campus Lemberge voldoende hoog is. Ik durf dit toch te betwijfelen.

De Vlaamse meerderheidspartijen hebben een akkoord bereikt over de zogenaamde betonstop of bouwshift. De herbestemming van gronden die belangrijk zijn voor het behoud van de open ruimte kan daardoor tot 10 keer zo duur worden. Voor het RUP Bescherming Open Ruimte van de gemeente Merelbeke schat men de rekening op 17,5 miljoen euro voor 50 ha i.p.v. 1,6 miljoen euro. In het meerjarenplan is hiervoor amper 3 x 250.000 EUR voorzien in 2020, 2021 en 2022 of samen 750.000 EUR.  

De schuldgraad bedraagt op 31.12.2020 nog steeds 116% en blijft dus vrij hoog in vergelijking met gelijkaardige Vlaamse gemeenten (50 à 60%). Het einddoel blijft de symbolische grens van 100% in 2024, maar ik vrees dat je bij een ongewijzigd beleid daar niet zal toe komen.

Autonoom gemeentebedrijf (AGB)

Voor 2020 bedraagt de prijssubsidie 282.000 EUR en diende er door het terugvallen van de zwembadinkomsten door de coronacrisis aan het AGB een eenmalige werkingssubsidie van 524.200 EUR toegekend te worden om niet verlieslatend te zijn. Ook voor 2021 wordt een werkingssubsidie niet uitgesloten.

Het AGB anticipeert daarop en vraagt voor 2021 een prijssubsidie die nagenoeg 3 maal hoger is dan voor 2020. Voor het jaar 2021 stijgt de factor waarmee de inkomgelden van het zwembad boekhoudkundig dienen vermenigvuldigd te worden van 2,64 naar 6,00. Dit is een exponentiële stijging die zeker in de gaten moet gehouden worden.

De N-VA-fractie heeft steeds beweerd dat de grote infrastructuurwerken sterk onderschat werden in de meerjarenplanning. Wij stellen nu vast dat de raming van het cultuurhuis gestegen is van 6 miljoen euro naar 7,4 miljoen euro (+ 24%) en de raming van het sport- en recreatiepark Molenkouter van 5 miljoen euro naar 7,8 miljoen euro (+ 56%). De te lage ramingen van een kwart tot de helft van de kostprijs van een project wijzen toch niet op een goede bewaking van beide dossiers.

Zorgband Leie & Schelde

Vorig jaar was het meerjarenplan van de Zorgband Leie & Schelde zeer slordig samengesteld. Vandaag stel ik vast dat de meerjarenplanaanpassing vanaf blz. 4 t.e.m. 25 (strategische nota) en vanaf blz. 101 t.e.m. 122 (overzicht beleidsdoelstellingen, actieplannen en acties) identieke teksten zijn.

Ik lees in de meerjarenplanaanpassing geen verklaring voor de aanzienlijke stijging van volgende kredieten:

Het project jongdementie stijgt van 500.000 EUR tot 702.400 EUR
Het project ambulante therapie stijgt van 40.000 EUR tot 440.000 EUR.

Ik stel vast dat de exploitatie van de woonzorgcentra in beheer van de Zorgband Leie & Schelde in 2021 volgende resultaten opleveren:

Laarne                                                                -417.654 EUR
Destelbergen                                                     -891.915 EUR
Nazareth                                                            -989.556 EUR
Merelbeke (Berkenbos en Lemberge)               +252.198 EUR.

In 2025 wordt het resultaat van Berkenbos en Lemberge zelfs geraamd op + 2.048.000 EUR.

Ik vermoed dat de positieve cijfers voor Merelbeke vooral te danken zijn aan de subsidies van de hogere overheid voor de SP-afdeling. Nochtans lees ik bij de financiële risico’s dat het Vlaams regeerakkoord onzekerheden met zich meebrengt, onder andere voor de SP-financiering. En laat dit laatste nu de achillespees zijn van de campus Lemberge.

Responsabiliseringsbijdragen

Tenslotte nog iets over de responsabiliseringsbijdragen.

Vorig jaar stelde ik nog:

“Door het niet meer statutair aanstellen van de meeste personeelsleden zullen er vanaf 2024 meer dan 700.000 EUR per jaar bijkomende pensioenlasten (responsabiliseringsbijdragen) moeten betaald worden.”

Ik stel vast dat er voor de gemeente en het OCMW samen ca. 300.000 EUR aan responsabiliseringsbijdragen dienden betaald te worden in 2020. Dit zal in 2021 en volgende jaren herhalen en is een belangrijk aandachtspunt.